Қудуқларни геофизик усулларда ўрганиш

Ушбу маърузалар матнининг муаллифи Тошкент давлат техника университети, "Нефть ва газ факультети"нинг катта ўқитувчиси Абдулла Набихонов.

1-маъруза. Кириш. Фаннинг моҳияти ва ечадиган вазифалари. Геофизик усулларнинг турлари.

2-маъруза. Кон геофизикасининг ривожланиш тарихи. Дунё ва Республикамиз олим ва ишлаб чиқариш ходимларининг фан ривожига қўшган ҳиссалари.

3-маъруза. Солиштирма электр қаршилик ва унинг ҳар хил омилларга боғлиқлиги

4-маъруза. Солиштирма қаршиликни ўлчаш принциплари. Зондлар ва уларнинг турлари.

5-маъруза. Тоғ жинсларининг ҳақиқий қаршилигини аниқлаш. БКЗ ва унинг моҳияти, ечадиган вазифалари. Кўп электродли зондлар ва уларни БКЗ ўтказишда ишлатиш. БКЗ палеткалари. БКЗ нинг имкон чегаралари

6-маъруза. Эҳтимолий қаршиликни микрозондлар билан ўлчаш. Микрозонд турлари. Ўлчаш принципи. Ечадиган вазифалари. Микроградиент ва микропотенциал зондлар билан эҳтимолий қаршиликни бир пайтда ёзиш.

7-маъруза. Эҳтимолий қаршиликни экранлаштирилган зондларда ўлчаш. Уч ва етти электродли экранлаштирилган зондлар. Зондларнинг афзалликлари ва ечадиган вазифалари.

8-маъруза. Қудуқларни ўрганишнинг индукцион усуллари. Индукцион зондлар. Долл назарияси. Кўп ғалтакли зондлар. Усулнинг ишлатиш шароитлари.

9-маъруза. Хусусий қутбланиш потенциаллари усули, уларнинг физик моҳияти ва ечадиган вазифалари.

10-маъруза. Қудуқларни ўрганишнинг радиоактив усуллари. Радиоактивликни ўлчаш бирликлари. Табиий радиоактивлик. Чўкинди тоғ жинсларининг табиий радиоактивлиги.

11-маъруза. Гамма усули (ГК).Физик моҳияти ва ечадиган вазифалари. Қўлланиладиган асбоб-ускуналар.

12-маъруза Гамма-гамма усули. Гамма нурларнинг моддалар билан ўзаро таъсири. ГГК усулининг зичлик ва селектив услублари, уланинг ечадиган вазифалари.

13-маъруза. Қудуқларни ўрганишнинг нейтрон усуллари. Нейтрон манбалар. Нейтронларнинг модда билан ўзаро таъсири.Тоғ жинсларининг нейтрон хусусиятлари.

14-маъруза. Нейтрон-нейтрон усули (ННК). Нейтрон-нейтрон усулининг иссиқлик нейтронларининг зичлигини ўлчаш (ННК-Т). Усулнинг физик моҳияти ва ечадиган вазифалари. Юқори иссиқлиқ нейтронларининг зичлигини ўлчовчи (ННК-НТ) услуби.

15-маъруза. Нейтрон гамма усули НГК. Физик моҳияти ва ечадиган вазифалари.

16-маъруза. Таъсирланган (наведенная) активлик (фаоллик) усули. Унинг физик моҳияти ва ечадиган вазифалари. Импулс нейтрон-нейтрон усуллари (ИННК). Унинг моҳияти ва ечадиган вазифалари.

17-,18- маъруза. Акустик усул (АК). Тўлқин турлари. Тоғ жинсларининг қайишқоқлик хусусиятлари. Тоғ жинсларида тўлқин тарқалиш тезлиги. Тезлик бўйича акустик усул (АК-С). Акустик усулнинг тўлқинларни сўнишини ўрганувчи усули (АК-З)

19-маъруза. Қудуқларни ўрганишнинг геохимик усуллари. Газ усули. Бурғилаш давомида ва ундан сўнгги газ усули

20-маъруза. Термик усуллар. Тоғ жинсларининг термик хусусиятлари. Табиий иссиқлик майдони усули. Термометрлар. Сунъий иссиқлик майдони усули

21-маъруза. Қудуқларнинг техник ҳолатини ўрганиш. Қудуқларни оғишини ўлчаш. Инклинометрия.

22-маъруза. Қудуқларнинг диаметрини ўлчаш. Каверномер ва уларнинг турлари.

23-маъруза. Қудуқларнинг цементланганлик сифатини геофизик усулларда аниқлаш. Термометрия усули. Изотоп усули.

24-маъруза. Цементлаш сифатини гамма-гамма ва акустик усуллари билан аниқлаш.

25-маъруза. Қудуқларга оқиб келадиган нефт, газ, сувлар миқдорини аниқлаш, Дебитометрия. Қудуқларга ҳайдаланиладиган сув харжини ўлчаш. Расходометрия.

26-маъруза. Қудуқларда отиш ва портлатиш ишларини олиб бориш. Портлатиш моддалари ва воситалари. Перфорация. Перфоратор турлари.

27-маъруза. Торпедалаш. Тоғ жинси намуналарини олиш.

Комментариев нет:

Отправить комментарий